Powstanie Czechosłowacji
Gdy ck monarchia zaczęła się chylić ku upadkowi, politycy słowaccy zrozumieli, że nie warto z nią wiązać nadziei niepodległościowych. Zmienili orientację, wierząc, że wespół z Czechami utworzą państwo, w którym zyskają upragnione swobody. Najwybitniejszym Słowakiem tamtej doby był Milan R. Stefanik (1880-1919), astronom, generał i dyplomata, współtwórca Czechosłowacji i jej pierwszy minister obrony. W 1915 r. w Cleveland Czesi i Słowacy podpisali umowę o utworzeniu wspólnego państwa federacyjnego, a w 1918 r. w Pittsburghu dokument proklamujący utworzenie Czechosłowacji z gwarancją autonomii dla Słowaków. 30 października 1918 r. w Martinie Słowacy świętowali powstanie Czechosłowacji.
Pierwsze państwo słowackie
Na drodze rozwoju młodego państwa, w którym szybko pojawiły się rozdźwięki, stanęły zakusy hitlerowskich Niemiec. W 1938 r. część Czech i Moraw (Sudety i północne Morawy) została włączona do III Rzeszy. Jesienią tego samego roku praski parlament ogłosił autonomię Słowacji.
Wiosną 1939 r. Hitler spotkał się ze słowackim przywódcą ks. Tiso i przedstawił mu dwie propozycje: niepodległość lub rozbiór między Rzeszę, Polskę i Węgry. 14 marca 1939 r. słowacki sejm autonomiczny proklamował Republikę Słowacką, pierwsze niepodległe państwo Słowaków. Nazajutrz Hitler zajął Czechy i Morawy. Słowacja szybko stała się marionetką w rękach Niemiec, a jej armia walczyła na froncie wschodnim u boku Wehrmachtu i uczestniczyła w akcjach eksterminacji Żydów. Jednocześnie w latach 1939-1942 kraj przeżywał rozkwit: powstały uczelnie, akademia nauk, a poziom życia znacznie się podniósł.
Gdy słowacka opozycja demokratyczna zawiązała antyfaszystowski spisek, w sierpniu 1944 r. wybuchło Słowackie Powstanie Narodowe (SNP), stłumione krwawo przez wojska hitlerowskie. W 1945 r. kraj został wyzwolony przez Armię Czerwoną wespół z dowodzonym przez komunistów korpusem czechosłowackim walczącym u jej boku.
Drugi rozdział czesko-słowacki
Po zakończeniu wojny reaktywowano Czechosłowację, w której w 1948 r. zwyciężyła dyktatura komunistyczna. W ramach totalitarnego scentralizowanego państwa Słowacy znów stali się obywatelami drugiej kategorii. Pogłębiający się kryzys doprowadził w 1968 r. do przesilenia. Praska Wiosna miała być próbą demokratyzacji systemu, została jednak zmiażdżona gąsienicami czołgów podczas interwencji państw Układu Warszawskiego. Jej jedyną realną zdobyczą było podpisanie ustawy federacyjnej. W tym okresie na czele partii stał Słowak Aleksander Dubćek (1921-1992), który potępił inwazję na Czechosłowację, a w 1969 r. został usunięty z urzędu po serii wystąpień antyradzieckich. Jego miejsce zajął Gustav Husak, też Słowak, a kraj wkroczył na drogę „normalizacji”. Na mocy niepisanej umowy społeczeństwu zapewniono względny dobrobyt za cenę konformizmu politycznego.
W listopadzie 1989 r. tzw. aksamitna rewolucja doprowadziła do bezkrwawego upadku reżimu komunistycznego i przejęcia władzy przez siły demokratyczne. 29 grudnia prezydentem Czechosłowacji został Vac-lav Havel. W 1990 r. w odbyły się wolne wybory, zakończone zwycięstwem zwolenników demokracji i wstąpieniem na drogę gospodarki wolnorynkowej.
Spełnienie marzeń – Republika Słowacka
W 1992 r. na Słowacji przeprowadzono kolejne wybory, które wygrała populistyczna partia Vladimira Mecziara, orędownika pełnej niepodległości i przeciwnika gwałtownych przemian ustrojowych. Ponieważ w Czechach zwyciężyła prawica Vaclava Klausa, porozumienie stało się niemożliwe. Havel, zwolennik federacji, ustąpił ze stanowiska.
Najważniejszą datę w najnowszych dziejach Słowacji stanowi 1 stycznia 1993 r., kiedy to dokonał się oficjalny podział Czechosłowacji. Pierwszym prezydentem powstałej w tym dniu Republiki Słowackiej został Michał Kovać. Początki najmłodszej republiki europejskiej owiane były atmosferą licznych skandali politycznych. Ich głównego sprawcę, ówczesnego premiera Mecziara, wybrano na dwie kadencje. Słowacja znalazła się na skraju międzynarodowej izolacji. W 1998 r. premierem został Mikulasz Dzurinda, który razem z nowym prezydentem, byłym burmistrzem Koszyc Rudolfem Schusterem, wprowadził kraj na drogę do Europy.
Najnowszą ważną datą w historii Słowacji jest 17 maja 2003 r., kiedy w ogólnonarodowym referendum ponad 90% Słowaków (przy nieco ponad 50-procentowej frekwencji) zadecydowało o przystąpieniu kraju do Unii Europejskiej.